Marmara adası Balıkesir’e bağlı gittikçe popülerliği artan bir adadır. Ada yaklaşık 110 km² alana sahiptir. En yüksek noktası radar tepe olarak bilinen İlyas tepedir. Adanın kuzey ve batı kıyıları oldukça dik, çıkılması zor, doğu ve güney kısımları alçak ve düzdür. Adanın tek düz ovası Topağaç köyüdür.
Marmara adasının antik dönemdeki adı Elafonesosdur. Bu isim Elafosdan yani geyikten geliyormuş ve geyik adası denmekteymiş. Adada Rumlar, Museviler ve Müslümanlar yan yana yaşamışlar. Ta ki Lozan Antlaşması mübadele maddesi gereğince Rumlar Yunanistan’a gitmek zorunda kalmışlar. Adaya özellikle Karadeniz bölgesinden ve Girit adasından mübadele ile gelenler yerleştirilmiş.
Bugün Marmara adasının 4 köyü, 2 beldesi vardır. Bunlar Çınarlı köyü (Gallimi), Gündoğdu köyü (Prastio), Asmalı köyü (Aftoni), Topağaç köyü (Kılazak) ile Saraylar beldesi (Palatia) ve Avşa (Afousia) beldeleridir.
Yazımızda Marmara adasının Saraylar bölgesine gideceğiz.
Adada merkezden sonra en büyük yerleşim yeri Saraylardır. Ada mermer ocaklarının bulunduğu, mermer cennetidir. Osmanlı saraylarının da buradan çıkan mermerlerle yapıldığı bilinmektedir. Aynı zamanda Saraylardan çıkan mermerler dünyanın dört bir tarafına ihraç ediliyor.
Marmara adası rutubeti olmayan dünyaca ünlü iki adadan birisidir. Bunun nedeni ise adadan mermer çıkarılmasıdır. Mermerler nemi çekmektedir Saraylar sahilinde pek çok mermerden yapılmış heykellere rastlayabilirsin. Saraylar Abroz mevkisi ise iki ayrı kumsaldan oluşan sahili ile güneşin doğuşunu ve batışını izlemek için ideal manzaraya sahip, şehrin kaosundan uzak, doğa aktivitelerinizi yapabileceğiniz, sakinlik ve huzur arayanlar için ideal bir tatil beldesidir. Ailece gidebileceğiniz gibi , kamp yapmaya uygun alanlar da mevcut. Doğayı keşfedeceğiniz, sıcak kanlı ada insanı ile hoş sohbetler edip, keşfedilmeye değer ıssız koyları ile sizi büyüleyecek. Saraylar beldesine gitmişken mutlaka viran köye uğramalısınız. Çok güzel manzara resimleri çekeceğiniz macera dolu bir koy. Koyda elektrik, su ve yaşam bulunmuyor giderken mutlaka tedarikli gidilmeli. Ulaşım araba ile mermer ocaklarının içinden geçerek gidilebilir. Yürümek istenirse 6 km’dir. En iyi ulaşım viran köy için Saraylar limanından anlaşabileceğiniz teknelerdir.
Saraylar tatilciler için ücretsiz kamp alanı, wc, wifi, duş, su, mescit olanakları sunarken kadınlara özel plajı, ailelere özel plajları, marketleri ve apart otelleri mevcut. Adaya araba ya da bisiklet ile gelinmesi tatilinizin daha keyifli geçmesini sağlayacaktır. Çünkü Marmara merkezden köylere otobüs belirli saatlerde var ve çok sık geçmiyor.
Tetravana çiftliği ve büyük çayır mevkilerinde sıkça gruplar halinde gözüken yılkıları (Özgür atlar) dolaşırken görmeniz mümkün.
Adaya özgü koruk suyu, mis kokulu kekikler, balık, şarap ve zeytinin tadına mutlaka bakılmalı.
Erdek – Saraylar ve Tekirdağ – Saraylar arabalı vapuru ile direkt saraylara ulaşım vardır.
Marmara adasına feribotla, İstanbul Yenikapı’dan ve Bostancı’dan İDO ile seferler yapılmaktadır.